Door Marion de Graaff

De zonnefolie die Hyet Solar ontwikkelde en produceert, is licht en flexibel. De werking en de opbrengst ervan is vergelijkbaar met glazen zonnepanelen, maar de verschillen tussen beide producten zijn enorm.

Folie kun je op gebogen vlakken kleven

“Met zonnefolie kun je andere dingen doen dan met zonnepanelen”, zegt business developer Max Middelman. “Het folie kan bijvoorbeeld op gebogen vlakken gekleefd worden, en/of op oppervlakten die het gewicht van een glazen pv-paneel niet kunnen dragen. Zo kwamen we in samenspraak met Vopak op het idee om de bovenzijden van olietanks in het Botlek-gebied van zonnefolie te voorzien. Het totale oppervlak daarvan is enorm, dus het is prachtig om daar gebruik van te kunnen maken.”

Opslagtanks voorzien van zonnefolie

De bovenzijden van opslagtanks zouden ook goed van zonnefolie kunnen worden voorzien.

“We gaan in de nabije toekomst zonnefolie op de daken van zes dieselopslagtanks in de Laurenshaven in Rotterdam leggen”, vertelt algemeen directeur Frans Mulder. ‘Maar doordat diesel brandbaar is, zitten er bijzondere restricties aan. Dat heeft gevolgen voor het installatietechnische gedeelte van operatie. Je kunt niet overal kabels bevestigen of doorvoeren, bijvoorbeeld. Verder kan een productieproces niet zomaar stilgelegd worden, en dus moet het bevestigen van het folie in het onderhoudsschema worden ingepast. Al met al moeten we vooraf dus heel goed uitzoeken hoe we daar het beste te werk kunnen gaan. Vandaar dat we met een andere pilot zijn gestart om ervaring op te doen.”

Tank in Vlaardingen met zonnefolie

Mulder: “Het dak van een kleinere opslagtank in Vlaardingen waarin plantaardige olie opgeslagen wordt, is inmiddels voorzien van het zonnefolie, en dat is uitstekend verlopen. We zijn op dit moment met verschillende bekende olie- en gasbedrijven in gesprek over vergelijkbare toepassingen, ook deze bedrijven willen graag verduurzamen.”

Procedé ontwikkelen lastig

Hyet Solar ontwikkelde het folie zelf, maar dat ging niet zonder slag of stoot. Chief technology officer Edward Hamers: “Vooral het ontwikkelen van het procedé was lastig, omdat er verschillende technologieën voor nodig zijn. Met een team van pv-deskundigen, technici en machinebouwers is het uiteindelijk gelukt. Als je zoals wij de ambitie hebt om een hoogwaardig technisch product op industriële schaal te gaan vervaardigen, dan moet alles kloppen.”

Minder grondstoffen en materialen nodig

Hamers: “Voor het produceren van ons zonnefolie zijn veel minder grondstoffen en materialen nodig dan voor het maken van conventionele pv-panelen. Het belangrijkste bestanddeel is silicium, en dat is eigenlijk gewoon zand. We hebben geen dure of zeldzame grondstoffen nodig om de folie te vervaardigen, dus belasten we het milieu niet onnodig én blijven de kosten laag.”

Op 12 oktober hield Installatie Journaal een online kennismiddag over pv-installaties. Tijdens deze middag kwamen belangrijke aspecten van het ontwerpen en aanleggen van een pv-installatie aan bod.

Aluminiumfolie als tijdelijke drager

[intermezzo:1]Het procedé bestaat uit een reeks van verschillende depositiemethodes, waarbij minerale stoffen en gassen neerslaan op een vaste ondergrond. Bij het proces gebruikt Hyet Solar aluminiumfolie als tijdelijke drager waarna de folie vervolgens laag voor laag opgebouwd wordt. Door de aluminium basis kan er met hoge temperaturen gewerkt worden. Dat is belangrijk, want daardoor ontstaan er in de zonnecel goede elektrische eigenschappen. Helemaal aan het einde van het proces wordt het aluminiumfolie verwijderd. De stoffen zijn dan aan elkaar gesmolten en vormen een folie.

SDE++-subsidie en zonnefolie

“Onze zonnefolie staat volop in de belangstelling”, zegt Middelman. “Veel ondernemingen aan wie een SDE++-subsidie is toegekend, benaderen ons. De verzoeken komen uit verschillende richtingen. Zo zijn we onder andere voor Defensie aan het onderzoeken hoe het folie voor mobiele toepassingen gebruikt kan worden. Ook vanuit het buitenland is er veel belangstelling. We gaan binnenkort zonnefolie op het dak van een terminal van Airport Dubai leggen. Op de grootste terminal kunnen we 20 megawattpiek kwijt.”

Opdrachtgevers kiezen

“We hoeven inderdaad geen reclame te maken, het product verkoopt zichzelf”, beaamt Frans Mulder.” We moeten op dit moment echt ‘kiezen’ voor welke opdrachtgevers we aan de slag gaan, want onze capaciteit is nu nog beperkt. Vandaar dat we fors gaan uitbreiden.”

150 à 200 medewerkers in fabriek

In de fabriek in Arnhem werken nu zo’n veertig mensen, dat zullen er na de uitbreiding ergens tussen de honderdvijftig en tweehonderd zijn. Er zal dan jaarlijks zo’n 2.500.000 vierkantemeter folie geproduceerd worden, dat is zo’n 300 megawatt piek.

Vijf fabrieken in tien jaar

Mulder: “Omdat we de enige producent van zonnefolie zijn, is de hele wereld onze markt. Opschalen is dus een must! Voor de middellange termijn (binnen tien jaar) staat de bouw van vijf grote fabrieken in verschillende landen gepland, te beginnen in Indonesië. Tegelijk met de uitbreiding van de fabriek in Arnhem, gaan we bouwen in Jakarta. Daarbij werken we samen met olie- en gasmaatschappij Pertamina, het grootste Indonesische overheidsbedrijf dat zich daarmee committeert aan een enorme verduurzamingsslag.”

Diesel verdwijnt regelmatig uit de aggregaten

Mulder: “Indonesië bestaat uit drie- tot vierduizend eilanden die nu nog gepowerd worden met behulp van dieselmotoren. Dat is duur en vies, en daar komt bij dat diesel zeer gewild is. Het verdwijnt regelmatig uit de aggregaten, met als gevolg dat er geen stroom opgewekt kan worden. De bouw van de fabriek in Jakarta pakken we tegelijk op met de uitbreiding in Arnhem. Ook in Jakarta zal de productie goed zijn voor 300 MWp per jaar.”

Leestip: Zonnefolie aan vooravond grootschalige introductie

Vakbekwame installateur blijft nodig

Het leggen van de folie is heel eenvoudig. “Het bevestigen gebeurt met een dubbelzijdige plaklaag die achterop de module bevestigd is”, zegt Middelman. “Het enige punt van aandacht is dat het er strak, zonder luchtbellen, op moet komen te zitten. Dat vergt soms even oefenen, maar iedereen kan het. Het materiaal is licht en handzaam dus iemand gaat met een klein doosje het dak op, in plaats van met panelen die al gauw zo’n twintig kilo per stuk wegen. Dakrails, haken, schroeven etc. , en gereedschap om het te bevestigen zijn allemaal niet nodig. Daardoor kan het sneller worden gelegd, ook als het behoorlijk waait. Het uiteindelijke aansluiten van de kabels op de omvormers blijft natuurlijk voorbehouden aan de vakbekwame installateur.”

Machines een paar maten vergroten

[intermezzo:2]“De ontwikkelfase ligt achter ons,” vervolgt Frans Mulder, “en nu gaan we op volle kracht vooruit. Het is wel nodig om de machines waar nu mee gewerkt wordt, een paar maten te ‘vergroten’ om de productie op te kunnen schroeven. We gaan met de folie van een breedte van 33 centimeter naar 130 centimeter. Daarmee sluiten we aan bij andere producten die op rol worden gemaakt, zoals textiel en metalen. Machinebouwers zijn daar dus op ingesteld. We werken er hard aan om de nieuwe fabrieken in Arnhem en Jakarta operationeel te hebben rond het midden van volgend jaar. Dat is de eerste stip aan de horizon, en daarna zullen er nog heel wat volgen.”

Meer over de producten en projecten van Hyet staat in het artikel: BIPV past in de prefab-trend