Door Richard Mooi

Sinds wanneer zijn rookmelders verplicht?

In 2003 kwam de optische rookmelder voor het eerst voor in het Bouwbesluit dat verwijst naar de NEN 2555 voor de details. Sinds die tijd zijn in nieuwbouwhuizen rookmelders met vaste aansluiting op 230 volt –en een batterij als back-up- geïnstalleerd. Ook bij een uitgebreide woningrenovatie geldt het huidige Bouwbesluit (versie 2012) en zijn rookmelders verplicht. Dat geldt meestal niet als een (huur)woning een nieuwe keuken en badkamer krijgt, wel als het een complete nul-op-de-meter-renovatie wordt. Dat laatste is wel een grijs gebied. Bij sommige NOM-renovatie komt er een nieuwe schil om de woning en vinden er binnenshuis nauwelijks werkzaamheden plaats.

Waar moeten ze komen?

De rookmelder komt te hangen in de verkeersruimte, dat is doorgaans de vluchtroute zoals hal of overloop. Minimaal één per verdieping. In het midden van de ruimte, schrijft de NEN 2555. In ieder geval op minimaal 50 centimeter van muren. In de kelder normaliter niet, tenzij er een verblijfsruimte is gecreëerd, dus inclusief daglichttoegang. Als bewoners in de kelder een onbenoemde ruimte gebruiken als biljartruimte, hobbykamer of bioscoop, is het verstandig om er in het trappenhuis van de kelder één te monteren. Op een zolder met vaste trap is een rookmelder eveneens verplicht. Bij schuine daken moet de melder op enige afstand vanaf het hoogste punt komen te hangen.

En een verblijfsruimte achter een verblijfsruimte?

Dat is bijvoorbeeld het geval als op de beganegrond een slaapkamer is die alleen vanuit de woonkamer is te bereiken. De woonkamer is dan onderdeel van de vluchtroute. Een rookmelder is daar verplicht. Een inloopkast of badkamer in een slaapkamer wordt niet gezien als verblijfsruimte.

Zijn meerdere rookmelders altijd noodzakelijk?

Nee, in appartementen is één exemplaar in de hal meestal toereikend. Als aan de geluidseisen (zie volgende artikelen) wordt voldaan kan in gelijkvloerse woningen trap één rookmelder voldoende zijn. In grotere appartementen is het vaak noodzakelijk om een extra melder te plaatsen, bij voorkeur in de woonkamer.

Leestip: Veel rookmelders fout gemonteerd

Moeten het rookmelders met 230 volt-voeding zijn?

Ja, wanneer de renovatie of nieuwwoning onder het Bouwbesluit valt, is een vaste aansluiting op 230 volt verplicht. Rookmelders met verwisselbare batterijvoeding zijn dan niet toegestaan. De batterij is na een tijdje leeg, of bewoners gebruiken ‘m voor de afstandsbediening van de tv. Dat is gedachte achter de vaste aansluiting. Bij nieuwbouw is het geen probleem om ‘m vanuit een centraaldoos te voeden, in bestaande gebouwen is het lastiger om de aansluitleiding netjes weg te werken.

In het artikel Moeten rookmelders worden aangesloten op een aparte eindgroep? beantwoorden we meer veelgestelde vragen over rookmelders.

Bronnen: NEN 2555, brandveiligheid.com, Hemmink, Euronorm.net, Chubb, Hager, IIFV-brandcijfers en FAQ Brandveiligheid NEN 2555

Rookmelders in Vlaanderen altijd verplicht

In België is vanaf 2020 een rookmelder verplicht in alle Vlaamse woningen. Pas in 2013 zijn rookmelders verplicht in nieuwbouwhuizen, maar het aantal doden is niet afgenomen. Reden voor de Vlaamse federale overheid om ze in elk huis te verplichten. De brandweer in België heeft al aangekondigd de rookmeldersplicht niet te handhaven. Bewoners krijgen de mogelijkheid om een geïnstalleerde rookmelder te registeren, daar loopt nu een publiciteitscampagne voor (zie het filmpje hieronder), maar het is geen plicht.

In Nederland is geen rookmeldersverplichting in alle woningen, alleen bij nieuwbouw. Dat geldt ook voor sociale huurwoningen; alleen voor kamerverhuurpanden zijn rookmelders altijd verplicht. Hieronder een video over het resetten van een handbrandmelder.