In 1862 opende hotel Du Commerce de deuren in Middelburg. Het fraaie pand was lang een van de visitekaartjes van de stad, maar door achterstallig onderhoud was de glans eraf. Dat was te merken op de waarderingssites. Het SBS-programma Smerige Zaken besteedde zelfs aandacht aan het hotel, nadat een gast zijn twijfels uitte over de veiligheid. Hij trof bijvoorbeeld losse elektriciteitskabels aan boven het systeemplafond in de doucheruimte. Inmiddels is de (voor de uitzending al geplande) renovatie al enige tijd achter de rug.

Bouwteam

Dimmen Breen was projectleider namens DWT Groep. “Wij waren formeel onderaannemer van Bouwbedrijf Boogert uit Oosterland, maar in de praktijk werkten we eigenlijk als nevenaannemer in een bouwteam. Fletcher wilde vooraf helderheid over de kosten en liefst geen meer- of minderwerk. Uiteindelijk is daar toch sprake van geweest, vanwege bouwkundige en asbestproblemen, die pas tijdens de uitvoering werden ontdekt. Gelukkig konden we als team die problemen en de extra wensen van Fletcher inpassen.”

‘Onveilige situatie’

In juni 2016 kwam het hotel negatief in de publiciteit en dat bracht de uitvoering van de renovatieplannen in een stroomversnelling. In december 2016 ging de sloper aan het werk en op 9 januari 2017 startte DWT Groep: “In de voorafgaande periode hebben we de plannen uitgewerkt en kostenramingen gemaakt. Voor de prijsvorming deden we een schouwronde, maar het hotel was toen nog in gebruik, dus dat maakte goed inventariseren moeilijk. We zagen wel dat veel installatiedelen zo gedateerd waren, dat herstellen of renoveren weinig nut had. Zo ontdekten we op de begane grond nog ouderwetse, met katoen omwikkelde bedrading in stalen buizen. Een onveilige en ontoelaatbare situatie.“

Loden waterleidingen

Voor de w-installatie gold een vergelijkbaar verhaal: “We kwamen loden waterleidingen en afvoeren tegen. Vanwege de veranderingen uit het verleden en de aanpassingen die nu werden gedaan met de indeling van de ruimten, hebben we ook deze installatie vervangen. We durfden het risico niet te lopen dat je op oude riolering iets zou aansluiten en het tussen de plafonds zou gaan lekken of dat de riolering zou gaan stinken. Ook met het oog op legionellavorming durfden we het niet aan om de oude leidingen te gebruiken: je moet er niet aan denken dat er mensen ziek worden.”

Complete vernieuwing installaties

“Hoewel we vanuit efficiency graag materialen hergebruiken, hebben we hier de knop omgezet en er samen met de opdrachtgever voor gekozen zowel de e- als de w-installatie compleet te vernieuwen. Door zo’n keuze krijg je helderheid: je kunt de oude installatie slopen, of afkoppelen en inpakken. Dat laatste was vaak mogelijk, omdat oude plafonds werden verwijderd en nieuwe werden aangebracht. Bovendien beperk je met een nieuwe installatie het risico op storingen en kun je eventuele problemen makkelijker oplossen.”

Patchkast voor cai en data

DWT Groep inventariseerde de eisen die aan de installatie werden gesteld en ontwierp een nieuwe oplossing. Breen: “Elke verdieping kreeg een eigen technische ruimte met onderverdeling voor het elektra en een aparte warmwatervoorziening met circulatiesysteem. Daarnaast is er op elke verdieping een patchkast voor cai en data geplaatst. De opdrachtgever wilde geen voorzieningen voor domotica of een gebouwbeheersysteem. Wel hebben we op de begane grond een eenvoudige geluidsinstallatie geplaatst.”

Onverwachte tegenvallers

De uitvoering van de werkzaamheden was hectisch, zegt Breen: “Er was een strakke planning: op 9 januari konden we starten en voor de paasdagen moesten we klaar zijn. Toen we begonnen, was het een grote ravage, omdat de sloper nog bezig was. We startten op de vierde verdieping, waar alle tussenwanden net waren verwijderd en de plaatsing van nieuwe tussenwanden begon. Bij de uitvoering hadden we een flinke tegenslag: toen we al een groot deel van de installatie hadden aangelegd, ontdekte de constructeur dat de draagkracht van de vierde verdieping onvoldoende was. Het bleek nodig om een staalconstructie aan te brengen. Dat betekende dat we een deel opnieuw moesten installeren. En doordat de deadline niet veranderde, nam de druk toe.”

Asbest in pand

Ook de vondst van asbest zorgde voor vertraging: “het was bekend dat er asbest in het pand zat, maar er bleek veel meer te zitten dan verwacht was. Dit pand is altijd een hotel geweest en we kwamen onder andere dichtgemaakte schachten tegen met oude voedselliften en gaten waar vroeger wasgoed naar beneden werd gegooid. Soms zaten er drie wanden achter elkaar waar asbest in was verwerkt. Uiteraard moest dat bij de renovatie steeds worden geïsoleerd en gesaneerd voor we verder konden.”

Samenwerking hotel Du Commerce

Breen heeft alle lof voor de mensen die het project uitvoerden. Zeker voor de projectleider en uitvoerder van Boogert die zorgden dat de bedrijven elkaar niet in de weg liepen: “Terwijl boven de bedden werden geplaatst, waren ze beneden nog bezig met het treffen van bouwkundige voorzieningen. Met één trap binnen en een bouwlift aan de buitenzijde is dat echt lastig. Een ander voorbeeld van goede samenwerking zijn de meubelen die achter het bed staan. Wij hebben het e-gedeelte geprefabriceerd en aan de meubelmaker geleverd. Zo hoefden we later de complete achterwanden alleen nog maar in het stopcontact te steken en niet te boren in de door Fletcher al gestoffeerde kamers.”

Projectteam

DWT Groep stelde voor de klus een projectteam samen, met Breen als projectleider. Daarnaast waren er werkvoorbereiders voor e en w. De ervaren Ad van Treyen was als meewerkend voorman/montageleider installatietechniek steeds op de bouwplaats. Breen: “Ad was er als eerste en ging als laatste weer weg. Hij had de dagelijkse leiding, regelde de bestellingen, verzorgde de urenregistratie en was aanspreekpunt voor de uitvoerder van de aannemer. Hij verdeelde het werk naar de hoofdmonteurs, die andere monteurs en partners (onder andere voor de cv en mv) aanstuurden.”

Interne kwaliteitscontrole

Delta zorgde ook voor een uitgebreide interne kwaliteitscontrole: “We hebben eigen in bedrijfstellers/controlemonteurs die de installaties testen. Ze meten bijvoorbeeld de aardingsweerstand, het luchtdebiet en de flow van de radiatoren. We vinden goede kwaliteit altijd belangrijk, maar zeker in dit geval, omdat direct nadat wij vertrokken de eerste gasten arriveerden. Dan moet er wel warm water uit de kraan komen!”

‘Pareltje van Middelburg’

Al met al kijkt Breen terug op een mooi project: “We hebben het fantastische resultaat op een vrijdagmiddag met alle betrokkenen gevierd met een drankje en een hapje aan de bar van het nieuwe pareltje van Middelburg.”

Vakbeurs Renovatie

Ieder jaar is in de Brabanthallen in Den Bosch de beurs Renovatie. De vakbeurs richt zich op verbetering van bestaande woningen & utiliteitsgebouwen.