Door Richard Mooi

Even wat uitleg. De combikabel is verreweg de meeste gebruikte ondergrondse kabelsoort voor het aansluiten van woningen/bedrijven. De vier hoofdaders zijn 150 mm², meestal van aluminium. Daarnaast zijn er vier koperen hulpaders van 6 mm² voor de openbare straatverlichting. Vandaar de naam combikabel. Nederland ligt er vol mee. Zo’n 70.000 km combikabel. Twee keer de aarde rond om precies te zijn.

2,5 miljoen straatlantaarns

In totaal zijn 2,5 miljoen straatlantaarns op een combikabel aangesloten. De andere 1,2 miljoen lichtarmaturen krijgen hun voeding van een eigen separate kabel. Maar is de combikabel geschikt om via de hulpaders een DC-stroom te verwerken? Die vraag kregen de Haagse Hogeschool en de TU Delft voorgelegd. Vliegt de aardlek- of kortsluitbeveiliging voor het DC-circuit er niet uit als de kabel aan AC-zijde opeens sterk wordt belast. “Je wilt niet dat als de lift van een flatgebouw start, de straatverlichting uitgaat.”

Leestip: Straatverlichting op gelijkspanning succesvol

Uitdaging NEN 1010

Uit de metingen blijkt dat er weliswaar ‘overspraak’ is van de AC-hoofdaders naar de dunnere DC-geleiders, maar dat het geen invloed heeft op de beveiliging. “Het is niet gelukt om door overspraak de current router (beveiliging) te laten trippen”, schrijven de onderzoekers in het rapport. Er komt binnenkort een tweede praktijktest, ook op het terrein van TU Delft. Vooral om te kijken of bij langere afstanden geen fatale overspraak plaatsvindt.

Maar ook: Wat gebeurt er als een AC-hoofdader in contact komt met een DC-geleider? Dat komt nu soms voor bij graafwerkzaamheden, of bij slechte moffen. Het gevolg is dat de straatverlichting ook overdag blijft branden. Het moet natuurlijk niet zo zijn dat bij zo’n kortsluiting de drivers van de ledverlichting in vlammen opgaan. “We hebben wel ideeën om de drivers daartegen te beveiliging.” Nog meer werk aan de winkel. NEN 1010 verbiedt zonder dure extra veiligheidsmaatregelen, twee verschillende spanningen. “Dat is onze uitdaging de NEN-commissie te overtuigen dat wissel- én gelijkspanning veilig samen door één kabel kunnen .”

Zelf aan de slag

Voor installateurs die de buitenverlichting op een bedrijventerrein, distributiecentrum of grote fabrieken moeten vernieuwen cq nieuw aanleggen, vindt Akerboom het verstandig om ook naar een gelijkstroomnet te kijken. Het kleinste net dat CityTec beheert, bestaat uit 80 armaturen. Bij verschillende leveranciers is vaak al buitenverlichting te verkrijgen die geschikt zijn voor DC. Ook naar een voedingskast is het nog even zoeken, maar DC-distributiekasten voor straatverlichting zijn leverbaar. Wel even bij NEN de NPR9090 ‘DC installaties voor laagspanning’ bestellen.

Lees ook:

DC in woningen stokt door gebrek aan componenten

Eerste DC-huis uit de startblokken

Hindernissen voor DC in glastuinbouw