Door Evi Husson

Er zijn twee soorten aardingen: de veiligheidsaarding en de bliksemaarding. Pieter Kremer, directeur van Conduct Technical Solutions: “Wat betreft de veiligheidsaarding geldt dat elke stroomketen moet van een beschermingsleiding worden voorzien die met een relevante aardklem is verbonden. Is er geen bliksemafleiderinstallatie aanwezig, dan geldt 6mm2 als PE. Is er wel een bliksembeveiligingsinstallatie en de afstand is groter dan 50 centimeter, dan is er geen koppeling nodig en geldt eveneens 6 mm2.” Deze afstand dient normaal te worden berekend conform de bliksembeveiligingsnorm, de NEN 62305. Wordt deze niet gecalculeerd, dan moet met minimaal 50 centimeter rekening worden houden.

Tip van de redactie: Op 1 en 12 oktober houdt Installatie Journaal een kennismiddag over pv-installaties. Tijdens deze bijeenkomst vertelt Pieter Kremer van Conduct meer over het aarden van pv-installaties.

Vonkoverslag voorkomen

Kremer: “Is de afstand tussen de bliksemafleiderinstallatie en de pv-installatie kleiner dan een halve meter, dan bestaat bij een blikseminslag de kans op vonkoverslag op andere metalen delen. Stroom wordt immers gevoerd via de weg van de minste weerstand. Om vonkoverslag te voorkomen, dient in deze gevallen de blikseminstallatie en pv-installatie te worden gekoppeld en moet de gehele potentiaalvereffening worden uitgevoerd met 16mm². Wat in de praktijk nog wel eens gebeurt, is dat de bliksembeveiligingsinstallatie als aardingsaansluitpunt wordt gekozen. Dat is helaas een veelvoorkomende fout.”

Overspanningsbeveiliging

Overspanningsbeveiliging zorgt ervoor dat grote potentiaalverschillen tussen elektrische leidingen en/of PE-leidingen worden vereffend. Kremer: “Het selecteren van overspanningsbeveiliging in pv-aansluitkasten is afhankelijk van de aanwezigheid van een bliksembeveiligingsinstallatie. Hier moeten de richtlijnen uit de NEN-EN-IEC62305 worden gevolgd.”

(Tekst gaat verder onder kader.)

Type 1 en Type 2

Apparaten voor overspanningsbeveiliging zijn in meerdere klassen of typen onder te verdelen. “Type I vereffent bliksemstromen. Dit type heeft de grootste stootstroombelastbaarheid omdat het is gebouwd voor de belasting door een direct inslaande bliksem. Als er een bliksembeveiligingsinstallatie aanwezig is, dan zal je ook op DC een type I bliksemstroomafleider moeten plaatsen. Pas je in dit geval een type II beveiliging toe, dan creëer je daardoor ook een potentieel gevaar”, vertelt Kremer. Type II zorgt voor een gemiddelde beveiliging en beschermt vooral tegen indirecte blikseminslagen. Type III-apparaten hebben de laagste stootstroombelastbaarheid.

‘Geen reden niet in aarding te investeren’

Door de razendsnel groeiende pv-markt doen installateurs onvoldoende kennis op over aanpalende zaken, merkt Pieter Kremer. “De vraag naar pv-installaties is op dit moment zo groot, dat installateurs al moeite hebben om opdrachten tijdig te kunnen voltooien. Ook nog tijd besteden aan het vergaren van kennis over onderwerpen waar de eindgebruiker weinig of geen weet van heeft, zoals bliksembeveiliging of -aarding, is geen logische keuze. Vaak gaat het ook om slechts een heel klein onderdeel van de installatie. Installateurs zullen daarom geneigd zijn minder hier aandacht aan te besteden.” De investering in aarding is in verhouding tot de investering in de totale pv-installatie erg laag, geeft Kremer aan. “Er is eigenlijk geen reden om niet in aarding te investeren”, zegt hij. “Gaat het mis, dan is de schade immers vele malen groter.”

Wanneer pas je Type 1+2 of alleen Type 2 toe?

Conduct heeft op zijn website een aantal handige tools geplaatst die toelichten welk type bij welke pv-installatie hoort.

Als de pv-installatie < 50 cm van de bliksembeveiligingsinstallatie is gebouwd, dient deze aan elkaar gekoppeld te worden. In dit geval moet de omvormer met een Type 1+2 SPD beveiligd worden. Een Type 2 SPD voldoet in dit geval niet en zal bij een inslag mogelijk ontbranden.
Als de pv-installatie > 50 cm van de bliksembeveiligingsinstallatie is gebouwd, moet deze gescheiden worden opgesteld. In dit geval dient de omvormer met een Type 2 SPD te worden beveiligd. Er moeten voldoende bliksemopvangers aanwezig zijn om inslag op de panelen te voorkomen.
Is er geen bliksembeveiligingsinstallatie aanwezig, dan volstaat een Type 2 SPD.
Bij een directe inslag op de pv-installatie bestaat de kans op vlamboogvorming bij de omvormer. Dit wordt niet voorkomen door een Type 2 SPD. Ook in dit geval wordt brand voorkomen met een Type 1+2 SPD. Conduct biedt om deze reden standaard Type 1+2 in de PVbox aansluitkasten.

Gerelateerde artikelen over aarding: