Tijdens het grote KIEN Innovatiecongres 2015 , dat in nauwe samenwerking met Uneto-VNI en de TU/e op 4 juni in DeFabrique in Utrecht wordt georganiseerd, zal de sympathieke gedragswetenschapper ons een spiegel voor houden. Dat kan confronterend zijn. Jullie zijn gewaarschuwd.

De waarheid volgens Tiggelaar is dat de meeste mensen blijven dromen totdat het te laat is. Mensen hebben geen hekel aan veranderen, maar een hekel aan verliezen. We zien vaak alleen maar datgene wat na veel vallen en opstaan bereikt is: het eindproduct van een vaak lange, moeizame innovatiereis. Pas in het zicht van de finish neemt de motivatie van mensen toe. Dit zijn slechts enkele heldere inzichten over menselijk gedrag die tien jaar geleden al valide waren, vandaag ook nog geldig zijn en waarschijnlijk over tien jaar nog steeds bruikbaar zijn.

Mentaliteit
Ook uit een andere hoek klinkt heldere taal: “Een concept is niets waard tot je er iets mee doet”, zo stellen ondernemers Ruud Hendriks en Patrick de Zeeuw in hun boek I’m Hungry dat handelt over starten, accelereren en innoveren. Innovatie is volgens hen geen kwestie van even een ideeënbus en een nieuwe afdeling opzetten. Innovatie vereist volgens hen een diepgaande verandering van mentaliteit en managementstijl. Het betekent dat je iedere betrokkene bij het bedrijf stimuleert om na te denken over vernieuwing. Van de portier tot de ceo en van de klant tot de commissaris. Het betekent ook dat mensen de ruimte moeten krijgen om buiten bestaande structuren te denken. Dat je mensen met afwijkende plannen stimuleert in plaats van verkettert en volledig accepteert dat fouten in een innovatieproces nu eenmaal onvermijdelijk zijn. Dat zijn letterlijk de risico’s van het vak.

Risico’s
Rasondernemers, zoals Richard Branson, Steve Jobs en Elon Musk, zijn niet bang voor risico’s, ze zoeken ze juist op. Omgaan met tegenslagen is hun tweede natuur. Zij weten dat je voor duurzame innovatie over een lange adem moet beschikken. Dromen, durven en doen zitten in hun DNA.

Dromen
Richard Branson’s SpaceshipTwo explodeerde eind vorig jaar tijdens een testvlucht en stortte neer in de Californische Mojave-woestijn. Een tragedie van jewelste, maar de droom van Branson, commerciële ruimtevluchten organiseren voor toeristen, loopt hoogstens vertraging op. Zijn innovatiereis gaat gewoon door: “We are going to learn from what went wrong, and then move forwards together.”

Durven
Als Steve Jobs niet als twaalfjarig jongetje de durf had gehad om directeur Bob Hewlett van HP te bellen voor wat onderdelen voor het bouwen van zijn frequentiemeter, had hij Apple misschien nooit tot wereldmerk kunnen laten uitgroeien.

Doen
De geschiedenis van de Tesla begint in 1888 toen uitvinder Nikola Tesla patent aan vroeg voor een AC-inductiemotor. Een patent aanvragen, je moet het niet alleen durven, maar ook doen. Anno 2015 is het de droom van Elon Musk om met Tesla de overgang van de wereld naar duurzaam vervoer te versnellen. Tesla Motors werd in 2003 opgericht door een groep ingenieurs in Silicon Valley die wilden bewijzen dat elektrische auto’s beter zijn dan door brandstof aangedreven auto’s. Tesla assembleert die elektrische auto’s tegenwoordig onder andere in Tilburg.

Lokale helden
Silicon Valley is de heilige graal voor start-ups, maar ook in Nederland verbetert het innovatieklimaat. Nederland kent zijn eigen lokale helden zoals Robert Hendriks, directeur Volt Elektro Groep en initiatiefnemer van het Servicepunt Techniek Rivierenland (SPT Rivierenland), Jurjen de Jong, oprichter van GreenFlux, exploitant van laadpalen en founder Rudirick de Jong van het hippe ElektroStyling. Start-up Fastned is in 2011 opgericht door Bart Lubbers en Michiel Langezaal die dromen van een landelijk dekkend netwerk van snellaadstations voor elektrische auto’s. Via een beursgang halen ze gefaseerd 40 miljoen euro op om hun droom te financieren. Over durven gesproken…

Smart
Er ontstaat een hele nieuwe bedrijfstak rondom elektrisch vervoer. Op 31 maart 2015 telde Nederland volgens de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland 7.749 volledig elektrisch aangedreven personenauto’s. Tijdens een breakoutsessie van ons congres komen succesvolle ondernemers aan het woord. Smart grids, smart charging, smart buffering, smart buildings en smart cities zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Slimme ondernemers, zoals Van der Valk en GreenFlux komen met nieuwe business- en verdienmodellen. Terwijl de elektrische auto op het parkeerterrein oplaadt, kan er binnen dankzij gratis Wi-Fi rustig doorgewerkt worden, of een maaltijd worden gegeten.

Co-realisatie
Bij Stichting KIEN laden we ons op voor KIEN 2.0. Ondertussen dromen we over frisse scholen, energieneutrale tunnels, zichzelf bedruipende energiecoöperaties en miljoenen gerenoveerde nul-op-de-meter woningen. Sinds onze oprichting in 2011 zijn aansprekende resultaten geboekt met elektrotechnische innovaties. Tientallen pilots, proeven en projecten zagen het levenslicht. Energiecoöperaties BOEN en Blystroom werden feestelijk opgericht. Dit was allemaal mogelijk dankzij co-creatie. Universiteiten, brancheorganisaties, overheden, zorgorganisaties, burgers, ondernemers en e-installateurs werkten samen aan maatschappelijke thema’s. Ik nodig jullie namens KIEN uit op donderdag 4 juni om samen te kijken naar de bereikte resultaten en de toekomst. Hoe krijgen we wijken, dorpen, steden en uiteindelijk heel Nederland energieneutraal? Wat komt er allemaal kijken bij Vitaal Thuis? Hoe stimuleren we Langer Zelfstandig Thuis Wonen? Het is nu de hoogste tijd voor de volgende stap: na co-creatie maken we ons nu sterk voor co-realisatie. Of zoals Ben Tiggelaar het zegt, we gaan het nu gewoon doen.