Roel Ritsma

Indien een verdeelsysteem of besturingskast als black box gezien wordt, zijn er meerdere karakteristieke grootheden die ervoor moeten zorgen dat het verdeelsysteem 'goed past in de elektrische installatie'. Op de interface tussen verdeelsysteem en elektrische installatie moet het met elkaar kloppen.

Indien een verdeelsysteem of besturingskast als black box gezien wordt, zijn er meerdere karakteristieke grootheden die ervoor moeten zorgen dat het verdeelsysteem 'goed past in de elektrische installatie'. Op de interface tussen verdeelsysteem en elektrische installatie moet het met elkaar kloppen.

Als er geen speciale afspraken gemaakt zijn tussen de fabrikant en de afnemer, moeten de verdeelsystemen prima functioneren onder bepaalde standaard omgevingscondities. Deze standaard omgevingscondities zijn verschillend voor binnen- en buiteninstallaties.

In de EN-IEC 61439 staat aangegeven wat de minimale eisen zijn waaraan de technische gegevens moeten voldoen. Die gegevens kunnen (deels) vermeld worden op het typeplaatje van de schakelkast en daarnaast mag ook een deel van de gegevens op papier of digitaal.

De EN-IEC 61439 geeft een samenvatting van de in de norm gehanteerde symbolen en afkortingen. Dat is eigenlijk heel handig: als iedereen dezelfde symbolen gebruikt is het voor iedereen duidelijk wat er bedoeld wordt. Helaas is dit in de praktijk niet altijd het geval.

De EN-IEC 61439 kent, zoals zoveel normen, veel normatieve verwijzingen. Als er op gebieden reeds normen zijn, zoals bijvoorbeeld voor IP-graden of voor kunststoffen, worden de eisen uit deze normen niet één-op-één overgenomen, maar wordt er naar de desbetreffende norm verwezen. Enkele van belang zijnde normen waar naar verwezen wordt zijn in dit artikel kort benoemd.

De titel van de EN-IEC 61439 is 'laagspanningsschakel- en verdeelinrichtingen'. Dit voorschrift vervangt de NEN-EN-IEC 60439, die formeel in 2014 werd ingetrokken als gerefereerde norm in de Laagspanningsrichtlijn en de EMC-richtlijn.

Het ontwerp van een elektrische installatie begint feitelijk met de vraag om wat voor elektrische installatie het gaat. Is het een vaste gebouwgebonden installatie, dan is (in Nederland) de NEN 1010 de van toepassing zijnde norm. Betreft het een elektrische uitrusting van een machine, dan is de EN-IEC 60204 de geharmoniseerde norm. In de praktijk wordt wel eens gezegd 'de EN-IEC 60204 is de NEN 1010 voor machines'.

Het toepassen van normen is wettelijk niet verplicht. Maar normen zijn een belangrijke bron om aan wettelijke verplichtingen te voldoen. In Europa kennen we Europese richtlijnen en die zijn wel wettelijk verplicht. Binnen Europa moeten Europese richtlijnen in de wetgeving van de individuele lidstaten zijn opgenomen. De relatie tussen normen en richtlijnen wordt in dit artikel uiteengezet.

Tiewraps, wie kent ze niet. Erg handig en veel gebruikt, zo ook in schakel- en verdeelsytemen. En dan maakt het niet uit of het een groepenkast in een meterkast is of een groot verdeelsysteem in een schakelruimte. Maar is het gebruik van tiewraps in schakel-en verdeelsystemen eigenlijk wel toegestaan? Deze vraag beantwoordt Roel Ritsma.