Roel Ritsma
Roel Ritsma is senior consultant bij ERCD en voorzitter van de NEN-normcommissie Schakel- en verdeelsystemen.

Roel Ritsma is senior consultant bij ERCD en voorzitter van de NEN-normcommissie Schakel- en verdeelsystemen.
Schakel- en verdeelsystemen voor elektrische installaties komen we in ieder gebouw of bedrijf tegen. Zo ook bij ons thuis in de meterkast. En hetzelfde geldt in de meeste installaties ook voor besturingskasten voor machines. Aan deze producten worden eisen gesteld en minimaal moeten zowel schakel- en verdeelsystemen als besturingskasten aan de wet voldoen.
Indien een verdeelsysteem of besturingskast als black box gezien wordt, zijn er meerdere karakteristieke grootheden die ervoor moeten zorgen dat het verdeelsysteem 'goed past in de elektrische installatie'. Op de interface tussen verdeelsysteem en elektrische installatie moet het met elkaar kloppen.
Indien een verdeelsysteem of besturingskast als black box gezien wordt, zijn er meerdere karakteristieke grootheden die ervoor moeten zorgen dat het verdeelsysteem 'goed past in de elektrische installatie'. Op de interface tussen verdeelsysteem en elektrische installatie moet het met elkaar kloppen.
Indien een verdeelsysteem of besturingskast als black box gezien wordt, zijn er meerdere karakteristieke grootheden die ervoor moeten zorgen dat het verdeelsysteem 'goed past in de elektrische installatie'. Op de interface tussen verdeelsysteem en elektrische installatie moet het met elkaar kloppen.
Als er geen speciale afspraken gemaakt zijn tussen de fabrikant en de afnemer, moeten de verdeelsystemen prima functioneren onder bepaalde standaard omgevingscondities. Deze standaard omgevingscondities zijn verschillend voor binnen- en buiteninstallaties.
In de EN-IEC 61439 staat aangegeven wat de minimale eisen zijn waaraan de technische gegevens moeten voldoen. Die gegevens kunnen (deels) vermeld worden op het typeplaatje van de schakelkast en daarnaast mag ook een deel van de gegevens op papier of digitaal.
De EN-IEC 61439 geeft een samenvatting van de in de norm gehanteerde symbolen en afkortingen. Dat is eigenlijk heel handig: als iedereen dezelfde symbolen gebruikt is het voor iedereen duidelijk wat er bedoeld wordt. Helaas is dit in de praktijk niet altijd het geval.
De EN-IEC 61439 kent, zoals zoveel normen, veel normatieve verwijzingen. Als er op gebieden reeds normen zijn, zoals bijvoorbeeld voor IP-graden of voor kunststoffen, worden de eisen uit deze normen niet één-op-één overgenomen, maar wordt er naar de desbetreffende norm verwezen. Enkele van belang zijnde normen waar naar verwezen wordt zijn in dit artikel kort benoemd.
De titel van de EN-IEC 61439 is 'laagspanningsschakel- en verdeelinrichtingen'. Dit voorschrift vervangt de NEN-EN-IEC 60439, die formeel in 2014 werd ingetrokken als gerefereerde norm in de Laagspanningsrichtlijn en de EMC-richtlijn.
De norm voor schakel- en verdeelsystemen is de EN-IEC-61439 en de NEN 1010 is de norm voor elektrische installaties. Hoe verhouden deze normen zich tot elkaar?