Wie is verantwoordelijk voor het aanpassen van de groepenkast?

Steeds meer mensen kiezen voor het verduurzamen van woningen en gebouwen. Hier zijn veel mogelijkheden voor: zonnepanelen, een warmtepomp, thuisbatterij of een laadpaal. Maar wat betekent dit voor de groepenkast? In de praktijk wordt er nog vaak te luchtig mee omgegaan met uitbreidingen en aanpassingen. Veel mensen realiseren zich niet dat dit grote gevolgen kan hebben voor de veiligheid, aansprakelijkheid en garantie. Wie is verantwoordelijk voor de groepenkast?

De vraag of je groepenkasten moet uitbreiden of vervangen komt steeds vaker voorbij. Ook EMAT, specialist in groepenkasten, krijgt deze vraag. Denk bijvoorbeeld aan een huishouden dat overstapt op een inductiekookplaat én een laadpaal voor de auto. Of een woning waar zonnepanelen, een laadpaal en een warmtepomp worden toegevoegd, allen met relatief hoge vermogens. Deze aansluitingen worden allemaal op de groepenkast aangesloten en zorgen voor (langdurige) hoge stromen door deze groepenkast. Die moet hier dan wel mee om kunnen gaan. In een relatief jonge groepenkast kan het toevoegen van een extra groep vaak nog verantwoord en veilig. Bij een oudere kast wordt het risico groter: materialen zijn verouderd, componenten sluiten niet altijd naadloos aan en zeker niet onbelangrijk, maar wel vaak onderschat: de installateur die wijzigt neemt alle verantwoordelijkheid over.

Wie wijzigt wordt verantwoordelijk

"Vaak zie je dat mensen onbewust zelf aan de slag gaan met de groepenkast wanneer er bijvoorbeeld een component moet worden bijgeplaatst in verband met een uitbreiding," vertelt technisch specialist Robby Buiten van EMAT. Hij is tevens commissielid van NEC 64, NEC 23E, NEC 121 en het Platform NEN 1010, "Mensen vergeten dan dat als je zelf een wijziging doorvoert aan de bestaande groepenkast, je de volledige verantwoordelijkheid neemt over de complete groepenkast, inclusief alle reeds bestaande componenten en bedrading."

De NEN-EN-IEC 61439 (10.6.1) is hier glashelder over: “Indien de fabrikant van de schakelinrichting een wijziging uitvoert aan het ontwerp van de oorspronkelijke fabrikant, neemt de fabrikant van de schakelinrichting de verantwoordelijkheid van de oorspronkelijke fabrikant voor die wijziging aan het ontwerp op zich en is hij verantwoordelijk voor het uitvoeren van de inspectie door de oorspronkelijke fabrikant.”

Concreet betekent dit dat zodra iemand een groepenkast aanpast of uitbreidt, hij als nieuwe 'fabrikant' wordt gezien en daarmee de volledige verantwoordelijkheid voor de hele kast op zich neemt.

Wat betekent verantwoordelijk?

Voor installateurs en eindgebruikers is het niet altijd duidelijk wat ‘hoe te voldoen aan de norm’ inhoudt. In de fabriek worden EMAT groepenkasten volledig geassembleerd en getest volgens de voorschriften van NEN-EN-IEC 61439. Dat betekent onder meer dat:

de kast is berekend op de verwachte belasting,
de componenten zijn op elkaar afgestemd,
de interne bedrading is geselecteerd volgens de voorschriften,
de isolatie voldoet aan de strengste veiligheidseisen,
en de prestaties zijn gecontroleerd.

Daarnaast zijn EMAT kasten Klasse II (dubbel geïsoleerd), voorzien van CE-markering en KEMA-KEUR. Dit geeft installateurs en eindgebruikers de zekerheid dat de kast aantoonbaar voldoet aan de geldende Nederlandse en Europese wet- en regelgeving.

Risico’s

Wie zelf gaat aanpassen of niet gecertificeerde componenten gebruikt, loopt een aantal grote risico’s. Veelvoorkomende fouten zijn het verkeerd verdelen van groepen over fasen, het plaatsen van te veel componenten achter één aardlekschakelaar, het toevoegen van extra vermogen (zoals PV of batterij) of het toepassen van bedrading met een te kleine diameter. Deze fouten kunnen leiden tot overbelasting, storingen of zelfs brand.

De veilige route: compleet vernieuwen

Wie kiest voor een volledig nieuwe groepenkast, kiest voor zekerheid. Bij een volledig nieuwe groepenkast staat de verantwoordelijkheid vast, er is geen oud en nieuw materiaal, waardoor onduidelijkheden en risico’s verdwijnen. De fabrikant staat garant voor het geleverde systeem en de kast voldoet direct aan de meest actuele normen en veiligheidseisen. Zo ben je voorbereid op de wensen en eisen van tegenwoordig.

Toekomstbestendig denken

De energietransitie blijft doorgaan. Vandaag zijn het zonnepanelen en laadpalen, morgen kan het gaan om thuisbatterijen, (bidirectioneel) laden of verdere elektrificatie van het huishouden. Door nu al te kiezen voor een betrouwbare groepenkast is de installatie voorbereid op toekomstige wensen. Met de nieuwe groepenkasten van EMAT kun je je voorbereiden op de toekomst. Je hebt bijvoorbeeld nog geen elektrische auto, maar je zou hier al wel op kunnen voorbereiden door een extra groep in de groepenkast te plaatsen.